Kwartierblad van Gjalt Hendriks (*~1725)
|
Kwartierblad RH VI.57 naar overzicht |
|||||||||||||||||||
|
|
|
| ||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Gjalt Hendriks |
|||||||||||||||||||
Het vinden van de ouders van Gjalt Hendriks, de basis persoon van dit kwartierblad, was moeizaam. Pas na lang zoeken blijkt hij uit een boeren familie te zijn, die "buitenkerkelijk" was: kinderen niet gedoopt, wellicht doopsgezind, maar ook dat is niet zeker. Wel waren ze welgesteld.
|
|
De gevens over de personen van dit kwartierblad komen vooral
uit de stem- en floreencohieren,
de volkstelling 1744, en uit de Reëel- en Speciekohieren vanaf 1749
(1749 en 1750 ongenummerd, 1751 genummerd, 1754 nieuwe nummering).
Het is niet duidelijk of deze nummering aansluit bij huisnummers
of zo....
Wat hier is weergegeven is voor het grootste deel gebaseerd
op door Sjoerd de Boer uit de archieven van Smallingerland
opgediepte informatie.
|
De voorouders van Gjalt Hendriks (die in 1697 trouwt) zijn niet bekend.
Wel is bekend dat in 1640 ene Frans Gjalts eigenaar is
van stemplaats SC8 in Noorder Drachten,
dezelfde boerderij vaarvan in 1698 Gialt Hendrix,
Saecke Hendriks en een zuster samen de eigenar zijn.
De kaart uit Hisgis toont de stemplaatsen SC8 (rood gemarkeerd) en SC7 (groen).
Het is zeer waarschijnlijk dat deze plaatsen
in één familie hoorden.
Voor SC8 zie hieronder bij Hendrik Franses.
|
Hendrik (Franses?) en NN
In 1698 is Gialt Hendrix voor 1/3 deel eigenaar van SC8.
De andere delen zijn in bezit van broer Saecke Hendriks en zuster NN.
[De man van de zuster, Douwe Roels, is de gebruiker.
In 1728 zijn 3 kinderen van Douwe Roels eigenaar
en is zoon Roel Douwes de gebruiker.]
Kinderen van Hendrik en NN (in elk geval):
Gjalt, Saecke, meisje NN.
Omdat ene Frans Gjalts in 1640 eigenaar en gebruiker van SC8 is,
en in 1698 drie kinderen Hendriks eigenaar zijn,
is het bestaan van een zoon van Frans Gjalts
met de naam Hendrik Franses zeer aannemelijk.
Gjalt Hendriks en Jancke Jans
In 1698 is Gialt Hendrix voor 1/3 deel eigenaar van SC8 (zie hierboven).
Gjalt is vermoedelijk boer, maar niet op SC8.
Wie is de vrouw van Gjalt Hendriks?
Op 21-03-1697 wordt te Drachten het huwelijk bevestigd van
Gjalt Hendriks en Jancke Jans, beide afkomstig van Drachten.
Gjalt Hendriks zal dus ongeveer 1675 geboren zijn.
Kinderen: o.a. Hendrik.
In 1729 is Gjalt al overleden.
"Gjalt Hendriks weduwe" bezit en gebruikt in 1729 de boerderij
met nr 36 (zie hieronder, Reëelcohier 1729).
Later bezit zij ook nog andere percelen,
waaronder een perceel met een "huiske" (Reëelcohier 1746).
Zij blijft boerinne tot omstreeks 1740.
In die tijd worden percelen gekocht en verkocht, ten dele binnen de familie
(zie het chronologisch bericht hieronder).
Dan volgt zoon Hendrik Gjalts op,
maar deze sterft spoedig en de schoondochter doet de boerderij verder.
Jancke Jans, de vrouw van Gjalt Hendriks, sterft omstreeks 1757
in haar rentenierswoning (nr 183).
|
In de Reëelcohieren en de Speciekohieren
werd het bezit aan onroerend goed en de daarover geheven belasting naar een
overigens onduidelijk nummer schema opgeschreven
(beide registers wel met dezelfde nummers; zie bij Hendrik Gjalts).
Waar al dit bezit ligt is niet zonder meer duidelijk.
Om dat te achterhalen zouden alle Proclamatieboeken van Drachten
uitgeplozen moeten worden om de legpuzzel van eigenaren en naburen
op te lossen.
Ook is er informatie uit de Volkstelling 1744 in Smallingerland
en uit de Quotisatie 1749.
|
Hendrik Gjalts en Henke Sytses
Hendrik was boer te Drachten op Reëlcohier nr. 36.
Met wie Hendrik getrouwd was bleek niet eenvoudig te vinden.
Uit de namen van de eerste twee dochters van zoon Gjalt
volgde het vermoeden dat ze een "Henke" was
en vanwege de naam van Hendriks tweede(?) zoon Sytse
was ze waarschijnlijk Henke Sytses.
In 1731 is een Henke Sytses lidmaat van de doopsgezinde gemeente
Drachten en Ureterp; zij moet toen dus volwassen geweest zijn.
Volgens de Reëelcohieren 1775 leeft Hendrik Gjalts weduwe nog,
in 1776 is ze dood.
Dat past bij het overlijden op 30-05-1776 van Henke Sytses
(register doopsgezinde gemeente).
Daarmee is de naam van Hendriks vrouw zonder twijfel Henke Sytses.
Kinderen van Hendrik en Henke zijn o.a. (jaar van geboorte onbekend):
Gjalt (geboren omstreeks 1725? Trouwt 1750, wordt landmeter en koopman),
Sytse (vanaf 1754 zelfstandig boer, met gezin),
Saecke (vanaf 1767 op de boerderij),
Jan (in 1751 sterft zijn vrouw Mencke Wybes;
zie Inv 58 RA 4407/10 17-03-1751,
taxateurs voor het huijsgeraed: Gjalt Hendriks,
Hincke Sytses de weduwe van Hendrik Gjalts, en
Eva Poopes huijsvrouw van Gjalt Hendriks).
Hendrik sterft dus omstreeks 1745. Bij de volkstelling 1744 leeft hij nog, uit de Reëelcohieren 1746 (zie boven) blijkt dat hij dood is. Over het gezin en de veranderingen van hun bezit kan nog een en ander afgeleid worden uit de Speciekohieren en andere registers van Smallingerland, Noorder Dragten (zie chronologisch bericht hieronder).
|
1744 V. Hendrik Gjalts, kapitaal 12-0- en 10 personen.
|
Met dank aan Sjoerd de Boer voor het zoeken in de Reëel- en Speciekohieren.
(2017.09.30) begonnen October 2011